Μεγάλη Τετάρτη έχουμε σήμερα και το πρωί γίνεται η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία και το απόγευμα ή το βράδυ γίνεται το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου, όπου ο παπάς διαβάζει επτά Ευαγγέλια και επτά ευχές για να ευλογήσει λάδι που το χρησιμοποιούμε για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών ασθενειών.
Μετά την ακολουθία του Ευχελαίου ο ιερέας σταυρώνει τους πιστούς με λάδι στο μέτωπο, τα μάγουλα, το πρόσωπο και τα χέρια.
Το μυστήριο του αγίου Ευχελαίου
Στα Κοτύωρα, ο παπάς τη Μεγάλη Τετάρτη, γύριζε στα σπίτια για ευχέλαιο. Είχαν σε κάθε σπίτι, έτοιμα αυγά ωμά, αλεύρι και αλάτι.
Ο παπάς τους έκανε ευχέλαιο και τη Μεγάλη Πέμπτη αφού έβαφαν τα αυγά, τα πήγαιναν μαζί με το “ευχελιασμένο” αλεύρι και το αλάτι, στην Εκκλησία στον Εσπερινό, μέσα σε καλαθάκια σκεπασμένα καλά με πανί.
Στη Σπάρτη, τρώνε κάθε πρωί, ένα κομμάτι από αυτό το αλεύρι. Τότε παρασκευάζεται και η νέα ζύμη, το προζύμι της χρονιάς. Η ζύμη του ψωμιού, μπορεί λόγω πολυκαιρίας και μακρόχρονης χρήσης να χάσει την αρχική της δύναμη και καθαρότητα. Για αυτό πρέπει να ανανεωθεί και να αποκτήσει νέα πλήρη δύναμη.
Στην Αθήνα, τη Μεγάλη Τετάρτη, η εκκλησάρισσα, πήγαινε από σπίτι σε σπίτι και μάζωνε αλεύρι και το ζύμωνε χωρίς προζύμι. Ο παπάς, ακουμπούσε απάνω το Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το ζυμάρι ανέβαινε. Αυτό θα ήταν το προζύμι της χρονιάς. Η εκκλησάρισσα το μοίραζε κατόπιν στα σπίτια. Με αυτό, ζυμώνουν και τις κουλούρες της Λαμπρής.
Η σύσταση του Μυστηρίου
Η σύσταση του ευχελαίου, όπως και των υπόλοιπων μυστηρίων, ανάγεται στην Καινή Διαθήκη και μάλιστα την Καθολική Επιστολή Ιακώβου (έ 14-15). Απόδοση στην νεοελληνική: Είναι κάποιος από σας άρρωστος; Να προσκαλέσει τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας να προσευχηθούν γι’ αυτόν και να τον αλείψουν με λάδι, επικαλούμενοι το όνομα του Κυρίου. Και η προσευχή που γίνεται με πίστη θα σώσει τον άρρωστο· ο Κύριος θα τον κάνει καλά. Κι αν έχει αμαρτίες, θα του τις συγχωρέσει, όπως γράφει το Βήμα Ορθοδοξίας.
Έτσι, η αποστολική παραγγελία αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία θεμελιώθηκε η πίστη και η τελετουργική πράξη της Εκκλησίας.
Τελετουργοί του φιλανθρώπου τούτου μυστηρίου είναι οι πρεσβύτεροι της Εκκλησίας, προσκαλούμενοι για τον σκοπό αυτό στην οικία του αρρώστου χριστιανού.
Πλησίον του ασθενούς προσεύχονται θερμά. Επικαλούνται τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος για να ευλογηθεί το λάδι που παρατίθεται. Και στη συνέχεια αλείφουν τον άρρωστο χριστιανό με το ευλογημένο πλέον έλαιο. Η επάλειψη με το ευλογημένο έλαιο, σώζει τον άρρωστο.
Η τέλεση του Μυστηρίου
Η ακολουθία του ευχελαίου τελείται «εις ίασιν ψυχής τε και σώματος». Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας, η σωματική ασθένεια θεωρείται ως ο πικρός καρπός της αμαρτίας.
Οποιαδήποτε ασθένεια, ως διαταραχή της αρμονικής λειτουργίας του σώματος, οφείλεται σε πνευματικά αίτια και κυρίως στη διαταραχή των σχέσεων του ανθρώπου με τον Θεό.
Στα ιερά κείμενα δεν παρουσιάζεται μόνο η στενή σύνδεση της ασθένειας με την αμαρτία αλλά συγχρόνως υποδεικνύεται και ο τρόπος της θεραπείας: η ειλικρινής μετάνοια και η επιστροφή στον Θεό.